Hoàn thuế xuất nhập khẩu là gì
Theo Luật Quản lý thuế và Nghị định 134/2016/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 18/2021/NĐ-CP), hoàn thuế xuất nhập khẩu là việc Nhà nước hoàn trả một phần hoặc toàn bộ số tiền thuế đã nộp đối với hàng hóa xuất nhập khẩu trong các trường hợp đủ điều kiện theo quy định.
Hoàn thuế có thể áp dụng cho thuế nhập khẩu hoặc thuế xuất khẩu tùy theo từng trường hợp cụ thể. Đây là chính sách tài chính quan trọng giúp giảm gánh nặng chi phí, tăng khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Các trường hợp được hoàn thuế xuất nhập khẩu năm 2025
Hàng nhập khẩu sau đó tái xuất
Doanh nghiệp nhập hàng nhưng không sử dụng hoặc không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, sau đó tái xuất nguyên trạng sẽ được hoàn lại phần thuế nhập khẩu đã nộp. Hàng hóa phải còn nguyên bao bì, chưa qua sử dụng và tái xuất trong thời hạn quy định.
Hàng nhập khẩu bị trả lại cho bên xuất khẩu
Trường hợp hàng hóa nhập khẩu không đúng hợp đồng, kém chất lượng, hết hạn sử dụng… và được trả lại nước xuất khẩu, doanh nghiệp được hoàn thuế nếu cung cấp đủ chứng từ hoàn trả và lý do chính đáng.

Hàng nhập khẩu nhưng không sử dụng trong nước
Khi doanh nghiệp nhập hàng được miễn thuế nhưng không còn sử dụng do dự án bị hủy hoặc thay đổi, hàng hóa vẫn còn nguyên trạng và chưa tiêu dùng nội địa, có thể được hoàn thuế.
Hàng nhập khẩu để gia công, sau đó tái xuất toàn bộ
Doanh nghiệp nhận gia công cho đối tác nước ngoài, nhập nguyên vật liệu về sản xuất và tái xuất thành phẩm ra nước ngoài. Trong trường hợp này, thuế nhập khẩu đối với nguyên liệu được hoàn lại nếu đầy đủ hồ sơ và hợp đồng gia công hợp lệ.
Hàng hóa viện trợ không hoàn lại, phục vụ mục tiêu an sinh hoặc nhân đạo
Các hàng hóa nhập khẩu thuộc chương trình viện trợ nhân đạo, dự án ODA không hoàn lại, nếu đủ điều kiện và có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền, sẽ được hoàn hoặc miễn thuế nhập khẩu.
Điều kiện hoàn thuế xuất nhập khẩu theo quy định hiện hành
Để được hoàn thuế, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau:
-
Hồ sơ đề nghị hoàn thuế phải nộp trong vòng 1 năm kể từ ngày tái xuất, trả hàng hoặc có xác nhận viện trợ.
-
Hàng hóa chưa qua sử dụng, còn nguyên trạng tại thời điểm tái xuất hoặc trả lại.
-
Có đầy đủ bộ chứng từ: tờ khai hải quan, hợp đồng thương mại, hóa đơn, vận đơn, chứng từ thanh toán và các văn bản chứng minh lý do hoàn thuế.
-
Chứng từ thanh toán phải thực hiện qua ngân hàng theo đúng quy định.
-
Trường hợp hoàn thuế do viện trợ phải có quyết định phê duyệt và xác nhận của cơ quan chức năng.
Quy trình hoàn thuế xuất nhập khẩu năm 2025
Ví dụ thực tế về hoàn thuế xuất nhập khẩu
Trường hợp 1: Doanh nghiệp A nhập khẩu 100 tấn thép để phục vụ sản xuất trong nước. Tuy nhiên, do thay đổi kế hoạch, chỉ 70 tấn được sử dụng, 30 tấn còn lại được tái xuất sang nước ngoài trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày nhập khẩu. Căn cứ theo quy định tại Luật Quản lý thuế và hồ sơ hoàn thuế hợp lệ, doanh nghiệp được hoàn lại toàn bộ thuế nhập khẩu đã nộp đối với phần hàng hóa tái xuất.
Trường hợp 2: Công ty B tiếp nhận lô thiết bị y tế từ một tổ chức quốc tế trong khuôn khổ chương trình viện trợ không hoàn lại đã được Chính phủ Việt Nam phê duyệt. Với xác nhận đầy đủ của Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng liên quan, toàn bộ thuế nhập khẩu được miễn theo chính sách ưu đãi, đồng thời được hoàn lại nếu doanh nghiệp đã nộp tạm thu trước đó trong quá trình thông quan.
Lưu ý khi hoàn thuế xuất nhập khẩu
Trong quá trình hoàn thuế, doanh nghiệp cần đặc biệt chú ý đến tính chính xác và đầy đủ của hồ sơ. Việc kê khai sai mã HS có thể dẫn đến áp dụng sai mức thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền được hoàn thuế. Nếu thiếu chứng từ như giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) hoặc sử dụng phương thức thanh toán không phù hợp với quy định, cơ quan hải quan hoàn toàn có thể bác bỏ hồ sơ hoàn thuế.
Ngoài ra, doanh nghiệp bắt buộc phải lưu trữ đầy đủ hóa đơn thương mại, vận đơn, hợp đồng và chứng từ thanh toán nhằm phục vụ việc kiểm tra, thanh tra sau thông quan. Việc nộp hồ sơ trễ hạn theo quy định của Luật Quản lý thuế cũng có thể khiến doanh nghiệp mất quyền được hoàn thuế, dù đầy đủ điều kiện về hàng hóa. Do đó, việc theo dõi tiến độ và cập nhật các quy định pháp luật mới là yếu tố bắt buộc để tránh rủi ro không đáng có.
Kết luận và khuyến nghị cho doanh nghiệp
Hoàn thuế xuất nhập khẩu là chính sách tài chính quan trọng giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động và đảm bảo tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, để được hoàn thuế đúng và đủ, doanh nghiệp cần nắm vững quy định, xác định đúng mã hàng, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đúng thời hạn.
Trong trường hợp gặp khó khăn khi xử lý hồ sơ hoàn thuế, xác minh điều kiện hoặc cần hỗ trợ thủ tục kê khai, bạn có thể tham khảo dịch vụ kiểm toán tại MAN để được tư vấn và đồng hành xuyên suốt trong quá trình xuất nhập khẩu.